Azərbaycan News Agency

FT yazır: “Böyük brendlər reklam büdcələrinin kiçik hissələrini sosial media platformasını boykot edən kimi görünməmək və ya milyarder sahibiylə ictimai qarşıdurmadan yayınmaq üçün Elon Musk-ın X platformasına ayırırlar.”

Bir çox marketinq rəhbəri Financial Times-a bildirib ki, Musk-ın ABŞ prezidenti Donald Trump-ın administrasiyasındakı önəmli rolundan sonra şirkətlər X-də az da olsa reklam xərcləməyə məcbur hiss edirlər.

Onlar həmçinin qeyd ediblər ki, Musk-ın 2022-ci ilin sonunda X-i 44 milyard dollara alandan sonra reklamdan imtina edən şirkətlərə qarşı hüquqi proseslər başlaması da narahatlıq yaradıb. Keçən ay bu iddiaya Shell, Nestlé, Pinterest və Lego da daxil olmaqla təxminən altı şirkət əlavə olunub.

AJL Advisory marketinq konsaltinq şirkətinin baş direktoru və Bank of America-nın keçmiş media rəhbəri Lou Paskalis deyib: “Bu, dəcəllər siyahısından uzaq qalmaq üçün kifayət qədər bir məbləğdir.”

“Marka təhlükəsizliyi riski ortadan qalxdığı üçün deyil. Ən böyük risk, Musk-ın mətbuatda söylədiyi bir ifadənin səhmlərinizin qiymətini aşağı salmasıdır ki, bu da sizi milyonlarla deyil, milyardlarla dollarlıq risklə üzləşdirə bilər.”

Bu addım, bu həftə Musk-ın süni intellekt qrupu xAi tərəfindən X-in borclarla birlikdə 45 milyard dollar dəyərində qiymətləndirildiyi bir razılaşma çərçivəsində satın alınmasından sonra atılıb. Musk deyib ki, o, iki şirkətin məlumatlarını, modellərini və imkanlarını birləşdirəcək.

İnvestorlar, Musk-ın Trump administrasiyasına yaxınlığı və xərcləri azaltmaq yanaşmasının effektivliyi ilə gəlirlərin artdığını görərək ruhlanıblar.

Məsələyə yaxın iki şəxsin sözlərinə görə, Musk və X-in baş direktoru Linda Yaccarino, reklam gəlirlərini 2022-ci il səviyyəsinə qaytarmağı hədəfləyiblər. Onlara görə, bu, markaların siyasi meyllərə görə platformanı boykot etmədiyi və rədd etmədiyi halda X-in əldə etməli olduğu minimum gəlirdir.

Emarketer-in məlumatına görə, X-in gəliri bu il əvvəlki ildəki 1,9 milyard dollardan 2,3 milyard dollara qədər artacaq. Lakin 2022-ci ildə, platforma hələ Twitter adlandığı və Musk tərəfindən alındığı zaman qlobal satışlar 4,1 milyard dollar olmuşdu.

Hulu və Unilever kimi qrupların son zamanlar geri qayıtmasına baxmayaraq, Sensor Tower bazar araşdırma qrupunun məlumatına əsasən, 2025-ci ilin ilk iki ayında ABŞ-da X-ə edilən ümumi reklam xərcləri əvvəlki ilə nisbətən 2% azalıb.

American Express də bu il platformaya qayıdıb, lakin onun reklam xərcləri 2022-ci ilin ilk rübü ilə müqayisədə təxminən 80% azalıb.

Bununla belə, dörd böyük reklam agentliyi – WPP, Omnicom, Interpublic Group və Publicis – son vaxtlar X ilə reklam verənlərin əvvəlcədən yer ayırmaq öhdəliyinə daxil olduğu “ön razılaşmalar” çərçivəsində illik xərcləmə hədəfləri təyin etmək üçün müqavilələr imzalayıb və ya danışıqlar aparır.

X, WPP, Omnicom və Publicis şərh verməkdən imtina edib. Interpublic Group isə sorğuya cavab verməyib.

Keçən yay X, markalar, reklam agentlikləri və Unilever də daxil olmaqla bəzi şirkətlərdən ibarət koalisiyanın – Global Alliance for Responsible Media-nın – üzərinə federal antitrest (rəqabətə qarşı) iddiası qaldırdıqdan sonra reklam sənayesində qorxular artıb. İddia bu koalisiyanı “brend təhlükəsizliyi təşəbbüsü” adı altında “qanunsuz boykotu” koordinasiya etməkdə günahlandırırdı. Respublikaçıların rəhbərlik etdiyi Nümayəndələr Palatasının Ədliyyə Komitəsi də oxşar iddialar irəli sürüb.

Unilever oktyabr ayında X-də yenidən reklam verməyə başladıqdan sonra iddiadan çıxarılıb.

Məsələyə yaxın bir şəxsə görə, hüquq komandası ilə aparılan danışıqlardan sonra WPP-yə bağlı GroupM-in bəzi əməkdaşları, məhkəmə prosesi səbəbindən X haqqında yazdıqları və ya videokonfranslarda dedikləri şeylərlə bağlı narahatlıq hiss edirlər.

Başqa bir reklam meneceri, Omnicom ilə Interpublic arasında planlaşdırılan 13 milyard dollarlıq birləşmənin, ABŞ tənzimləyicisinin bu sazişə müdaxilə ilə hədələməsi səbəbilə təxirə salındığını bildirib.

Sensor Tower bildirib ki, 2025-ci ildə X-in ən böyük 35 reklamverəni 2023-cü ildə platformada reklam yerləşdirməyib ki, bu da “yeni reklamverən bazasının cəlb olunduğunu” göstərir. Onların arasında Maga məhsulları satan Rock Paper Sizzle mağazası, kafeinli içki brendi Celsius və uzaqdan tibbi xidmət göstərən Hims & Hers qrupu var idi.

X daxilindən verilən məlumata görə, kiçik brendlərin self-servis alətlərdən və X-in Grok çat-botunun reklam kampaniyası yaratmaq üçün təqdim etdiyi süni intellekt imkanlarından istifadə edənlərin sayı artmaqdadır.