Norveç Neft Fondu 11 İsrail şirkətindəki paylarını satdı
Oslo, 12 avqust (Hibya) – Norveçin dövlət suveren sərvət fondu Oljefondet 11 İsrail şirkətindəki bütün paylarını satdığını açıqlayıb. Bu addım, fondun İsrail ordusu və Qəzzadakı münaqişə ilə əlaqəli şirkətlərə yatırımlarına dair son mediada çıxan məlumatlardan sonra yaranan ictimai və siyasi təzyiqə birbaşa cavabdır.
Müzakirələr ötən həftə Aftenposten qəzeti və Frifagbevegelse xəbər portalında dərc olunan, fondun İsrail ordusu üçün döyüş təyyarələrinin texniki xidmətini həyata keçirən Bet Shemesh Engines Ltd. şirkətində payı olduğunu vurğulayan xəbərlərdən sonra başladı. Bu açıqlamalar geniş narazılığa səbəb oldu, Baş nazir isə “narahatlığını” bildirdi. Sol, Qırmızı və Yaşıl Partiyalar da daxil olmaqla bir sıra siyasi partiyalar İsraildən tamamilə çıxmağı və daha sərt etik nəzarəti tələb etdilər.
Maliyyə naziri Yens Stoltenberq keçirdiyi mətbuat konfransında fondun sürətli hərəkətini təsdiqlədi. “Bu mühüm bir qərardır,” dedi. “Bankın tövsiyəyə əməl edib sürətlə hərəkət etməsindən məmnunam.” Stoltenberq fondun İsrail investisiyalarının 20 avqusta qədər hərtərəfli nəzərdən keçirilməsini tələb etdi və fondun etik qaydalarının beynəlxalq hüququ pozan investisiyaları açıq şəkildə qadağan etdiyini vurğuladı. “Ona görə də,” dedi, “Neft Fondu İsrailin Qəzzadakı müharibəsinə töhfə verən şirkətlərdə pay sahibi olmamalıdır.”
Müzakirələrə baxmayaraq, Stoltenberqin etimadını saxlayan Oljefondet-in baş direktoru Nikolay Tangen qərarı “çox xüsusi bir münaqişə vəziyyətinə” cavab kimi qiymətləndirdi. Tangen, fondun Qəzzadakı “ciddi humanitar böhran” və İordan çayının qərb sahilindəki pisl əşən vəziyyət səbəbindən “lazımi diqqəti göstərdiyini” qeyd etdi.
Fondun investisiyadan çıxdığı 11 şirkət Maliyyə Nazirliyinin “təsdiqlənmiş” investisiya siyahısında yer almırdı, lakin fond tərəfindən seçilmişdi. Müzakirələri azaltmaq üçün atılan digər addım isə Oljefondet-in bu investisiya qərarlarını verən İsrailli xarici aktiv idarəçiləri ilə müqavilələri ləğv etməsi oldu. Bundan sonra fond yalnız Maliyyə Nazirliyinin əvvəlcədən təsdiqlədiyi siyahıda olan İsrail şirkətlərinə yatırım edəcək.
Bu qərar əhəmiyyətli bir siyasət dəyişikliyini təmsil edir və ictimai reaksiyanın başlamasından bəri fondun atdığı ilk konkret addımdır. Fond hələ də 50 İsrail şirkətində paya sahibdir, lakin Stoltenberq bu satış prosesini “ilk mühüm addım” adlandıraraq gələcəkdə atılacaq digər addımlara işarə etdi. Bu addım siyasi təzyiqləri azaltmaq və Norveçin böyük dövlət sərvət fondunu idarə edən etik prinsipləri gücləndirmək məqsədi daşıyır.
Azərbaycan İnformasiya Agentliyi