Azərbaycan News Agency

40 mindən çox yetkinin qəhvə istehlakının analizi göstərdi ki, səhər qəhvə içənlər 10 illik izləmə müddətində qəhvə içməyənlərə nisbətən hər hansı səbəbdən ölmə riskinin 16%, ürək-damar xəstəliklərindən ölmə riskinin isə 31% daha az olduğunu ortaya qoydu.

Lakin tədqiqatçılar gün boyu qəhvə içən insanlarda ürək sağlamlığına olan faydaların aradan qalxdığını və tibbi qeydlərin gün ərzində qəhvə içənlərin ölüm nisbətlərində qəhvədən çəkinənlərlə müqayisədə əhəmiyyətli bir azalma göstərmədiyini aşkar etdilər.

Yeni Orleandakı Tulane Universitetinin qidalanma və epidemiologiya üzrə mütəxəssisi professor Lu Qi dedi: “Məsələ yalnız qəhvə içib-içməməyiniz və ya nə qədər içdiyiniz deyil, günün hansı saatında içməyiniz də əhəmiyyətlidir. Adətən, pəhriz təlimatlarımızda vaxtla bağlı tövsiyələr verilmir, lakin bəlkə də gələcəkdə bunu nəzərə almalıyıq.”

Tədqiqat 1999-2018-ci illər arasında ABŞ Milli Sağlamlıq və Qidalanma Tədqiqatında iştirak edən 40,725 yetkinin pəhriz vərdişlərindən istifadə etdi - istehlak etdikləri qəhvə miqdarı və nə vaxt içdikləri daxil olmaqla. Təxminən 36%-i səhər qəhvə içirdi, 16%-i isə günün sonrakı saatlarında qəhvə içirdi.

Tədqiqata görə, səhər qəhvə içənlər, istər gündə iki-üç fincan içən mülayim içənlər olsun, istər daha çox istehlak edən ağır içənlər, daha az ölüm riskinə malik idilər. Səhər yalnız bir fincan içənlərin sağlamlığa faydası daha az idi. Risklər tədqiqatda iştirak etdikdən sonra 9-10 il ərzində iştirakçıların tibbi qeydləri analiz edilərək qiymətləndirildi.

European Heart Journal-da dərc olunmuş nəticələr, bir həftə ərzində ətraflı yemək və içki gündəlikləri dolduran 1,463 nəfərlik daha kiçik bir qrupda təsdiqləndi.

Tədqiqat göstərir ki, səhər içilən qəhvə axşam içilən qəhvəyə nisbətən ürək üçün daha yaxşıdır, lakin bunun səbəbini izah etmir. Mümkün bir izah budur ki, günün sonrakı saatlarında qəhvə içmək sirkadiyalı ritmləri və melatonin kimi hormon səviyyələrini poza bilər. Bu, yuxuya, iltihaba və qan təzyiqinə təsir edərək ürək sağlamlığına zərər verə bilər.

Londonun Royal Brompton və Harefield xəstəxanalarının məsləhətçi kardioloqu professor Tomas Lüscher müşayiət edən redaksiyada qeyd edib ki, gün ərzində qəhvə içənlərin çoxu az yatır və əlavə edib ki, qəhvə beyində yuxuya səbəb olan əsas hormon olan melatonini boğur.

Təsirlər əsasən kofeinlə əlaqəlidir, lakin qəhvə fiziologiyamıza təsir edən yüzlərlə digər bioaktiv birləşmə ehtiva edir. Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, qanda bəzi iltihab yaradan maddələr səhər saatlarında zirvəyə çatır və səhər qəhvəsindəki iltihab əleyhinə birləşmələrlə tarazlaşdırıla bilər. “Bu izah həm kofeinli, həm də kofeinsiz qəhvəyə aiddir” deyə onlar yazırlar.