Polşanın sərhədi bağlaması Aİ-Çin ticarətini əngəlləmə riski daşıyır
Moskva, 18 sentyabr (Hibya) – Politico-nun məlumatına görə, Polşanın Rusiyanın son hərbi təlimləri zamanı Belarusla sərhədi müvəqqəti bağlaması illik dəyəri 25 milyard avro olan Çin-Aİ dəmir yolu daşımalarının dayanmasına çevrilir.
Varşava, genişmiqyaslı Rusiya-Belarus “Zapad” təlimini daha yaxşı izləmək üçün cümə günü Belarus sərhədini bağladı.
Lakin müvəqqəti kimi elan olunan bu addım indi müddətsiz görünür; hökumət “Polşa vətəndaşlarının təhlükəsizliyindən narahat olduğunu” və “sərhəd tam təhlükəsiz olduqda hərəkətin normallaşacağını” bildirib.
Bu addım yüksək diplomatik gərginlik fonunda atıldı — Rusiyanın ötən həftə Polşanın müdafiəsini sınaqdan keçirmək üçün çoxsaylı pilotsuz uçuş aparatı göndərməsindən və ABŞ prezidenti Donald Trampın Kremlə Ukraynadakı müharibədə yardım etdiyinə görə Çini cəzalandırmaq üçün diplomatik təzyiqi artırmasından sonra. Polşa hökuməti “ticarət məntiqinin” yerini “təhlükəsizlik məntiqinin” aldığını bildirdi.
Ən önəmlisi, bu bağlanma Çinlə Aİ arasında dəmir yolu yüklərinin 90%-ni daşıyan ticarət marşrutuna təsir edir.
Bu marşrut üzrə 2024-cü ildə yük həcmi 10,6% artıb, malların dəyəri isə təxminən 85% yüksələrək 25,07 milyard avroya çatıb. Koridor hazırda bütün Aİ-Çin ticarətinin 3,7%-ni təşkil edir (ötən il 2,1% idi) və Temu ilə Shein kimi e-ticarət nəhəngləri üçün can simidinə çevrilib.
Polşalı şirkətlər də zərər görə bilər. Dövlət nəzarətində olan PKP Cargo bildirib ki, qısa gecikmələr idarə oluna bilər, lakin uzunmüddətli bağlanma ticarəti Qazaxıstan, Xəzər və Qara dəniz üzərindən Cənubi Avropaya və ya Türkiyəyə yönləndirəcək.
Bağlanma, şirkətin bir çox Avropa ölkəsindən yük daşıyan ilk Varşava-Çin yük qatarını istismara verməsindən cəmi bir həftə sonra baş verdi. Bu simvolik reys Polşanın mərkəz kimi rolunu möhkəmləndirmək və PKP Cargo-nun beynəlxalq nüfuzunu artırmaq məqsədi daşıyırdı.
Nəqliyyat və Logistika Polşa sənaye assosiasiyasının strateji layihələr direktoru Artur Kalisiak bildirib: “Sərhədin tam bağlanması yalnız nəqliyyat və logistika üçün deyil, bütün iqtisadiyyat üçün həyati problemdir.” O, əlavə edib ki, Polşa nəqliyyat şirkətlərində çalışan təxminən 10.000 belarus sürücü ilişib qalıb və nə Polşadakı işlərinə, nə də öz ölkələrinə qayıda bilirlər.
Azərbaycan İnformasiya Agentliyi