Azərbaycan News Agency

Bu artım güclü iqtisadi göstəricilər, ipoteka kreditlərinə asan çıxış və ölkənin avrozonaya qoşulacağına dair nikbinliklə əlaqələndirilir.

2024-cü ilin dördüncü rübündə Bolqarıstanın mənzil qiymət indeksi keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 193-dən 228-ə yüksəlib. Bu, illik 18 faizdən çox artım və baza ilinə görə iki dəfədən artıq artım deməkdir.

Bulgarian Properties-in məlumatına görə, Sofiyada orta mənzil qiymətləri 2025-ci ilin əvvəlində kvadrat metrə görə 2.080 avroya çatıb. Colliers-ə görə, paytaxtın cənub bölgələrində fərdi evlərin qiymətləri artıq təxminən 500.000 avroya çatıb.

Analitiklərin bazarda tədrici soyuma gözləntilərinə baxmayaraq, məhdud yeni tikinti və yüksək ailə yığım səviyyəsi yaxın illərdə mənzil qiymətlərinin orta səviyyədə artmasını dəstəkləyəcək. Qızışma risklərini azaltmaq üçün Bolqarıstan Mərkəzi Bankı 2024-cü ilin oktyabrında daha sərt ipoteka qaydaları tətbiq edib.

2024-cü ildə daşınmaz əmlak alqı-satqısı rekord səviyyəyə çatıb, lakin bazar fəaliyyəti şəhərlər üzrə fərqlənib. Sofiya 10,4 faizlik artımla liderliyini qoruyub. Plovdiv bazarı yavaşlayıb, 2025-ci ilin əvvəlində əvvəlki ilin 24,5 faiz artımı ilə müqayisədə 9,4 faizlik artım qeydə alıb. Varna-da isə əməliyyat həcmi 3,9 faiz azalıb.

Böyük şəhərlərdə mənzil alışlarının yarısından çoxu ipoteka kreditləri ilə maliyyələşdirilir ki, bu da bank kreditlərinin daşınmaz əmlak bazarındakı güclü rolunu göstərir.

Kirayə qiymətləri də kəskin artıb. Deloitte-un məlumatına görə, 2024-cü ildə kirayələr Sofiyada 16 faiz, Plovdivdə 9 faiz, Varna-da isə 18 faiz artıb. Paytaxtda bir otaqlı mənzillərin aylıq qiymətləri indi ətraf rayonlarda 400 avro, mərkəzi bölgələrdə isə 750 avro arasındadır. Kirayə investisiya sektoru aktiv olaraq qalır, lakin tənzimləmələrin və etibarlı məlumatların çatışmazlığı bazarın şəffaflığını məhdudlaşdırır.

Bolqarıstan, orta ipoteka faiz dərəcəsi 2,83 faiz olmaqla, Avropada ən aşağı səviyyəyə malik ölkələrdən biridir. Müqayisə üçün, Polşada bu göstərici 7,5 faizdən çox, Rumıniyada isə 7 faizə yaxındır. Bu üstünlük, mənzil alqılarını Aİ standartlarına görə nisbətən əlverişli edir.

Eyni zamanda, yeni mənzil tikintisi orta səviyyədə qalır — 2024-cü ildə hər 1.000 nəfərə təxminən 3,4 tamamlanmış mənzil düşür, bu da regional orta göstəriciyə yaxındır. Bununla belə, Bolqarıstan hər 1.000 nəfərə 672 mənzil ilə Avropada liderdir və Fransanı (556) və Belçikanı (490) geridə qoyur. Bu, həm güclü ev sahibliyi ənənəsini, həm də çoxlu sayda boş mənzilin mövcudluğunu əks etdirir.