NASA: 3I/ATLAS əvvəlki kosmik tarixə dair ipucları verə bilər
İstanbul, 3 dekabr (Hibya) – NASA-nın Günəş sistemi kiçik cisimləri üzrə baş elmi işçisi Tom Statler bildirib ki, 3I/ATLAS həm Yer, həm də Günəş yaranmazdan əvvəlki kosmik tarix barədə ipucları verə bilər.
Alimlər deyirlər ki, 3I/ATLAS çox güman uzun müddətdir ulduzlararası fəzada səyahət edir. Statlerin sözlərinə görə, obyektin Günəş sisteminə daxil olarkən hərəkət sürətinə əsaslanan dolayı sübutlar kometin çox qədim — bəlkə də bizimkindən daha qədim — bir planet sistemindən gəldiyini göstərir.
“Düzü, bunu düşünmək belə məni həyəcanlandırır”, — deyə Statler bildirib və vurğulayıb ki, 3I/ATLAS Yer və Günəş yaranmazdan əvvəlki kosmik tarix barədə dəyərli məlumatlar verə bilər. “Bu, digər Günəş sistemlərinin quruluşu və tarixinə açılan yeni bir pəncərədir.”
Statler bildirib ki, NASA avqust ayında koordinasiya iclası keçirib, 20-dən çox missiyanın komandasını bir araya gətirib və ulduzlararası kometi müşahidə etmək üçün genişmiqyaslı bir kampaniyaya başlayıb. O, bu prosesi stadionun müxtəlif oturacaqlarından beysbol oyununa baxmağa bənzədib — həm iri teleskoplar, həm də kiçik kosmik aparatların hamısı eyni sürətlə hərəkət edən hədəfi izləməyə çalışırdı.
O deyib: “Hər kəsin bir kamerası var və hamı topun şəklini çəkməyə çalışır. Heç kəsin mükəmməl görüntüsü yoxdur və hər kəsin kamerası fərqlidir.”
Statlerin sözlərinə görə, oktyabrın əvvəlində NASA-nın Mars Kəşfiyyat Orbiteri 3I/ATLAS-ı bulanıq ağ top kimi görüntüləyərək təxminən 90 milyon mil (145 milyon km) məsafədən onun toz-buz komasını aşkar edib. “Eyni vaxtlarda MAVEN orbiteri Günəş işığının kometin su buzunu buxarlandırması nəticəsində açığa çıxan hidrogen qazının izlərini qeydə alan ultrabənövşəyi ‘elmi dalğalanmalar’ vasitəsilə kometi 20 milyon mil (32 milyon km) məsafədən aşkar edib.”
O əlavə edib ki, Swift teleskopu və James Webb Kosmik Teleskopunun (JWST) məlumatları ilə birlikdə onlar kometin su istehsal sürətini təxmin edə biliblər və bu, onun yaranma dövrünə dair mühüm bir ipucudur.
Azərbaycan İnformasiya Agentliyi