Azərbaycan News Agency

Çen Tinyaonun məlumatına görə, BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyası dünən Nyu-Yorkda yekunlaşıb. Qlobal qeyri-sabitlik fonunda bəziləri BMT-nin gələcəyi barədə narahatdır, bəziləri isə təşkilata dəstəyi təzələyir.

O sual edib: “Bəli, BMT mükəmməl deyil, amma niyə əvəzolunmazdır? Və niyə 80 ildən sonra da onun ideallarına möhkəm sadiq qalmalıyıq?”

O əlavə edib: “Son 80 ildə, mərkəzində BMT-nin dayandığı beynəlxalq sistem və beynəlxalq hüquqa əsaslanan qaydalar sayəsində bəşəriyyət ümumilikdə sülh içində yaşayıb, misilsiz inkişaf və rifah əldə edib. Bu mənada BMT qlobal idarəetmənin lokomotividir. Keçən həftə üzv dövlətlərin 80 faizindən çoxu Fələstin Dövlətini tanıdı ki, bu da BMT-nin mühüm rolunu bir daha aydın göstərdi.”

Onun sözlərinə görə, BMT-nin gələcəyi ətrafındakı müzakirələr əslində qlobal idarəetməyə iki fərqli yanaşmanı əks etdirir: “Birincisi — suveren bərabərlik, qarşılıqlı hörmət, çoxtərəflilik və beynəlxalq hüququn üstünlüyünə sadiqlik, məsləhətləşmə, birgə quruculuq və birgə bölüşmə prinsipinə əsaslanan əməkdaşlıq. İkincisi — birtərəflilik və ‘meşə qanunu’, yəni güclünün zəifi əzməsi. Şübhəsiz ki, birinci yanaşma dövrün meylini, beynəlxalq ədaləti və BMT Nizamnaməsinin məqsəd və prinsiplərini təcəssüm etdirir. Bu çətin şəraitdə BMT-nin ideallarına sadiq qalmalı və təşkilatın öhdəliklərini daha yaxşı yerinə yetirməsi üçün məqbul islahatlar aparmalıyıq.”

O xatırladıb ki, BMT-nin qurucu üzvlərindən biri kimi Çin həmişə təşkilatın qlobal idarəetmə səylərini dəstəkləyib: “Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Tyanczin Sammitində Prezident Si Cinpin ilk dəfə Qlobal İdarəetmə Təşəbbüsünü irəli sürdü və daha ədalətli, məntiqli sistemin qurulması üçün düzgün istiqamət göstərdi.”

BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş bu təşəbbüsün məzmun baxımından zəngin olduğunu, BMT-nin dəyərləri ilə səsləşdiyini və qlobal idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsinə dair beynəlxalq çağırışa güclü cavab verdiyini bildirib.

Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev Baş Assambleyanın kənarında qeyd edib ki, təşəbbüs çalxantılı dünyaya müsbət enerji qatıb və əksər ölkələrin maraq və arzularını daha yaxşı əks etdirib.

Keçən həftə keçirilən BMT İqlim Sammitində Prezident Si videomüraciətlə Çinin yeni milli töhfəsini açıqlayıb. The New York Times qeyd edib ki, Çin artıq dünyanın “yaşıl inkişafı”nın qətiyyətli iştirakçısına çevrilib.

Çen yekun olaraq deyib: “Gələcəkdə Çin BMT-nin ideallarına sadiq qalacaq, çoxtərəflilik ruhunu təşviq edəcək, dörd qlobal təşəbbüsü həyata keçirəcək, bəşəriyyətin ortaq gələcək icmasının qurulmasını irəlilədəcək və dünyanı daha ahəngdar, daha gözəl bir yer etmək üçün bütün ölkələrlə əməkdaşlığı davam etdirəcək.”