Azərbaycan News Agency

Alimlər qeyd ediblər ki, kometalar adətən Günəşə yaxınlaşdıqca qaz və tozdan ibarət quyruq əmələ gətirirlər. Bu hadisə Günəşin istiliyinin bərk buzu buxara çevirməsi və səthdən material qoparması nəticəsində daha çox işıq əks etdirməsi ilə izah olunur.

NASA-nın Günəş-Yer Münasibətləri Rəsədxanası (STEREO), Avropa Kosmik Agentliyinin Günəş və Heliokosmik Rəsədxanası (SOHO) və Milli Okean və Atmosfer İdarəsinin (NOAA) GOES-19 hava peyki tərəfindən aparılan müşahidələrə görə, 3I/ATLAS-ın parlaqlığının bu qədər sürətlə artması astronomları təəccübləndirib.

Dəniz Tədqiqatları Laboratoriyasının astrofiziki Karl Battams və Lowell Rəsədxanasının doktorant tədqiqatçısı Qicheng Zhang yazıblar: “3I-nin parlaqlıq artımının səbəbi, oxşar məsafədəki əksər Oort buludu kometalarından qat-qat çoxdur və hələ də məlum deyil.”

Alimlər bir neçə nəzəriyyə irəli sürüblər: “Birincisi, obyektin nəhəng sürəti ola bilər. O, təxminən 220.000 km/saat sürətlə hərəkət edir və bu, əvvəllər aşkar edilmiş iki ulduzlararası obyektdən əhəmiyyətli dərəcədə daha sürətlidir.”

“Tərkib, forma və ya quruluş kimi nüvə xüsusiyyətlərindəki qəribəliklər — əsas sistemindən miras qalmış və ya uzun ulduzlararası səyahət zamanı əldə edilmiş ola bilər — eyni zamanda bu sürətli parlaqlığa təsir göstərə bilər,” deyə Zhang və Battams əlavə ediblər.

Astronomlar həmçinin müəyyən ediblər ki, 3I/ATLAS “Günəşdən xeyli dərəcədə mavidır” və bu, “perihelion yaxınlığında görünən parlaqlığa əhəmiyyətli dərəcədə təsir edən qaz emissiyası ilə üst-üstə düşür.”

Tədqiqatçılar qeyd ediblər: “Fiziki izah olmadıqca, 3I-nin periheliondan sonrakı davranışı qeyri-müəyyən qalır — parlaqlığın sabit qalması və ya periheliondan sonra sürətlə sönməsi eyni dərəcədə mümkündür.”

Zhang və Battams bildiriblər ki, 3I/ATLAS hazırda Günəşin arxasında gizləndiyi üçün astronomlar səbirli olmalıdırlar: “29 oktyabr 2025-ci ildəki periheliondan sonra 3I 2025-ci ilin noyabr-dekabr aylarında yenidən alatoranlıq və daha sonra gecə səmasına qayıdacaq. Bu isə bizə kometanı daha ətraflı şəkildə öyrənməyə imkan verəcək.”